Werner Vitt over : “Weidelijk jagen, een leven vol muziek, passie, traditie en harmonie”.
Na enkele gesprekken met Werner ( die een aantal onder jullie vast en zeker ook kennen ) over muziek, jagen en noem maar op, denk je plots: wel een boeiende man. En hij liet zich strikken voor een vraaggesprek.
Werner, voor de mensen die je niet kennen, wil je je even voorstellen ?
Ik ben Werner Vitt, afkomstig uit Duitsland, meer bepaald dan uit het “Rhein-Main-Gebiet”. Sinds 2009 ben ik bezig met mensen op te leiden in het jachthoornblazen volgens de “Duitse traditie” en met hen te begeleiden op weg naar een initiatie in deze traditie.
Wat betekent voor jou “een leven vol muziek” ?
Dit is niet met een paar woorden te omschrijven, antwoordt Werner na een poosje én met een diepe denkrimpel.
Laat mij zo beginnen: in feite bestaan “muziek” of “muzikale uitingen” zo lang als mensen met elkaar communiceren. Eerst maakte men gebruik van zijn stem. Maar men moest ook een boodschap kunnen overbrengen over grotere afstanden, bv. door op holle boomstammen te slaan door het blazen op een holle tak (didgeridoo). De volgende stap was de hoorn van een dier hiervoor te gaan gebruiken. Door die te gaan vervaardigen in metaal werd weer een nieuwe stap gezet. En zo ging het maar verder!
Gelijktijdig , zo vervolgt hij, ontstonden er naast, laat mij het “informatieve klanken” noemen, ook iets als “muzikale klanken”. Dit om alle menselijke emoties zoals vreugde en verdriet weer te kunnen geven. Tot op vandaag omkaderen we immers alle mogelijke gebeurtenissen met ritmische klanken, dus muziek. Maar, besluit hij, het gaat niet enkel om de “klank-factor” want muziek brengt ook rust in een groep mensen. Muziek neemt de stress weg want het betekent dat het werk gedaan is. Dan komt de tijd voor kalmte, ontspanning en plezier maken. Dit hele proces speelt zich af in ons brein, zonder dat we ons daar zelfs bewust van zijn! In feite zit iedereen zijn leven vol muziek, bewust of onbewust.
Hij vertelt verder : bij mij gaat het nog om veel meer. Het bespelen van instrumenten is namelijk mijn grote passie! En ik geef mijn kennis ook door. Ik leer namelijk mensen hoe ze zelf een instrument kunnen bespelen . Kinderen beginnen er gewoon aan en bijna vanzelf komen er klanken uit het instrument! Bij volwassenen ligt dat al wat moeilijker. Ze zijn ofwel wat gegeneerd (ga ik geen mal figuur slaan?) of wel zijn ze zo geconcentreerd dat er de eerste ogenblikken niets gebeurt. Frustraties alom. Maar na zich te ontspannen met een grapje of een anekdote lukt het plots wel, de eerste klanken komen te voorschijn, de anderen durven ook en er wordt plots muziek gemaakt! Daar haal ik ontzettend veel voldoening uit. Maar vooral niet vergeten dat de muzikale taal universeel is. Of je nu een vreemde taal begrijpt of niet, muziek overschrijdt alle grenzen. Het opent altijd een communicatiekanaal voor fijne ontmoetingen en verhalen! Zoals in het Duitse spreekwoord : ”Wo man singt, da lass Dich nieder, denn böse Menschen haben keine Lieder”. Vertaald is het zo ongeveer : ”waar er gezongen wordt, mag je gaan rusten, want slechte mensen maken geen muziek”.
Wat is voor jou het verband tussen muziek en de Jacht ?
Daar moet hij niet lang over nadenken dus ook geen diepe denkrimpel. Mijn grote passie is het jachthoornblazen vertelt hij spontaan. Een bos zit zelf vol “muziek” zoals de zang van vogels, de balts van patrijzen of korhoenders, het burlen van het roodwild, het “miauwen” van een buizerd hoog in de lucht of de natuurtonen van de jachthoorn die resoneren tussen de bomen.
Als jager draag je een grote verantwoordelijkheid tegenover de natuur, we beschermen het leven en nemen het leven.
De jachthoornmuziek maakt deel uit van de jacht, vervolgt Werner. Zo kan men bijvoorbeeld respect en eerbied tonen aan het gestrekte wild. Elk stuk wild heeft zijn eigen herkenbare melodie, gespeeld in een vaste opeenvolging, van groot naar klein. Dit is een zeer ingetogen moment. De inspanning van de dag is vergeten, de rust keert terug in de natuur, de harmonie is hersteld. Dit eerbetoon aan het wild is een bijzondere gebeurtenis, ook voor de nieuwsgierige, toevallige voorbijganger. Vaak bedanken ze voor het mogen bijwonen van deze ceremonie. Zo brengt de hoorn mensen dichter bij mekaar.
Maar ook het “afblazen” van de jacht, namelijk het officiële einde “kruipt” onder de huid. Dit blazen we ook bij de begrafenis van een jager. Een zeer emotioneel moment waarop we van hem afscheid nemen. Werner zwijgt even maar gaat dan verder. Ik zou nog bijna vergeten te verduidelijken dat de jachthoorn niet alleen bij de jacht gebruikt wordt ! Denk maar aan huwelijksfeesten, Hubertusvieringen of verjaardagen. Maar we spelen ook samen met andere instrumenten! We hebben echt wel “vele noten op onze zang” grinnikt Werner.
Als ik je zo hoor vertellen zit het jachtgebeuren vol van tradities.
Wil je dat verduidelijken ?
Weer even een stilte en opnieuw die grote denkrimpel.
Tradities, zo begint hij aarzelend, zijn een bestanddeel van onze cultuur. Ze geven samenhang en daaruit volgt dan zekerheid en stabiliteit. Het is een soort ruggengraat waaraan men zich houdt !
Ik geef je een voorbeeld van “jacht-tradities” i.v.m. het tableau.:
men plaats bij het wild een breuk op lichaam en
men stapt ook nooit over het tableau maar er altijd omheen.
Waarom deze gebruiken ? Men kan op het tableau niet altijd onmiddellijk een onderscheid maken tussen een mannelijk of een vrouwelijk dier. Bij een mannelijk dier plaatst men daarom het breukvlak in de richting van de kop, bij een vrouwelijk in de richting van de staart. Zo kan men onmiddellijk de verhouding mannelijk / vrouwelijk herkennen. En men stapt nooit over het tableau omdat zo de buikholte van het wild kan vervuild worden door bv. aarde en per slot van rekening gaat het om voedsel !!
Of nog een ander voorbeeld : het hoornblazen :
Via de hoorn wordt er allerhande informatie doorgegeven aan iedereen die bij het directe verloop van de jacht betrokken is. Maar zo kunnen we ook melden dat het eten klaar staat of de jachtheer na afloop bedanken voor een goed georganiseerde en dus veilige jacht of iedereen ’s ochtends begroeten of het gezelschap vrolijk wakker maken !! Zonder veel woorden vinden we elkaar in de muziek!
Werner wordt hoe langer hoe enthousiaster. Al dat “moois” moeten we behouden, zegt hij. We moeten het niet alleen behouden maar ook tonen én vernieuwen. Anders wordt het even brokkelig als oude stopverf en valt de samenhang weg.
Vragen wat het doel van tradities is, is hetzelfde als vragen wat het doel van het leven is !!
Daarom een warme oproep aan iedereen die het buitenleven en het jachtgebeuren een warm hart toedraagt om zich mee achter het behoud van deze tradities te zetten! Zo tracht ik persoonlijk, door onder andere het lesgeven in het jachthoornblazen, mijn begeestering over te dragen !
En dan besluit hij zoals hij begonnen is.
Weidelijk jagen is:
jagen in harmonie met de natuur,
jagen in harmonie met de tradities en
jagen in in harmonie met de muziek !
Werner Vitt.
Interview door Vik Rubberecht